Rau hẹ, mặc dù có hình dáng tương tự cây hành, nhưng lại sở hữu mùi thơm đặc trưng. Đây là loại gia vị phổ biến dùng trong các món canh, xào thịt, đặc biệt là trong món mì hoành thánh. Tuy nhiên, không phải ai cũng yêu thích hương vị và mùi của rau hẹ.
Loại cây này rất dễ trồng và ít bị sâu bệnh. Bạn có thể xin một ít cây rau hẹ từ người quen rồi trồng vào chậu để nhân giống. Rau hẹ phát triển rất nhanh chóng.
Trong Đông y, rau hẹ còn được gọi là khởi dương thảo, cửu thái tử, hoặc cửu thái. Cây có tên khoa học là Allium ramosum L., thuộc họ hành. Rau hẹ được cho là có khả năng điều trị nhiều bệnh như đau lưng, cảm cúm, táo bón, nhiễm trùng ngoài da và nhiễm giun.
Các bộ phận dùng của rau hẹ bao gồm lá, hạt và rễ. Trong ẩm thực, lá hẹ và đọt hoa hẹ được coi là ngon và bổ dưỡng. Lá hẹ chứa nhiều vitamin và chất xơ, giúp cải thiện nhu động ruột, hỗ trợ tiêu hóa, trị táo bón và ngăn ngừa ung thư ruột kết. Ngoài ra, lá hẹ còn có tác dụng làm tan huyết ứ, thúc đẩy tuần hoàn máu và giải độc cho cơ thể.
Các công dụng nổi bật của cây hẹ
Chống vi trùng đường ruột: Không chỉ là một loại gia vị, hẹ còn có tác dụng trong việc chữa ho, viêm họng. Bạn có thể giã lá hẹ và sử dụng nước để súc họng hoặc hấp hẹ với mật ong. Hẹ chứa nhiều hợp chất quý như sunfua, saponin và chất đắng. Đặc biệt, chất odorin trong cây hẹ được coi là một loại kháng sinh tự nhiên có khả năng tiêu diệt các vi trùng như Staphylococcus aureus và Bacillus coli. Bạn cũng có thể dùng nước lá hẹ tươi để kháng khuẩn đường ruột, chữa viêm họng và mụn nhọt ngoài da.
Chống vi trùng đường ruột: Không chỉ là một loại gia vị, hẹ còn có tác dụng trong việc chữa ho, viêm họng.
Giảm huyết áp và cholesterol: Tương tự như tỏi, hẹ chứa nhiều allicin – một loại kháng sinh tự nhiên, có tác dụng làm giảm huyết áp và ngăn chặn quá trình sản sinh cholesterol (mỡ xấu) trong cơ thể. Ngoài ra, hẹ còn có đặc tính chống vi khuẩn và chống nấm, giúp loại bỏ các vi khuẩn và nấm trong đường ruột, từ đó hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả.
Kích thích tiêu hóa: Trong Đông y, hẹ được dùng để kích thích tiêu hóa, điều trị táo bón và tiêu chảy, giúp thông tiện. Hẹ có lợi cho hệ tiêu hóa, tốt cho gan và dạ dày, giúp ngăn ngừa táo bón và giảm đau dạ dày. Các thành phần như protein, chất béo, canxi, sắt, carotene, vitamin C và chất xơ trong lá hẹ có thể thúc đẩy quá trình tiêu hóa, tăng cường nhu động ruột, tạo cảm giác thèm ăn, rất thích hợp cho người bị táo bón.
Trong Đông y, hẹ được dùng để kích thích tiêu hóa, điều trị táo bón và tiêu chảy, giúp thông tiện.
Hỗ trợ phòng chống ung thư: Hẹ chứa các thành phần dinh dưỡng như lưu huỳnh, carotene và vitamin A, có khả năng ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào ung thư và hạn chế sự lây lan của chúng trong cơ thể. Vì vậy, bổ sung hẹ vào chế độ ăn uống là một việc làm rất có ích cho sức khỏe.
Tăng cường sức khỏe sinh lý: Hẹ giúp nam giới bổ thận tráng dương. Do đó, hạt hẹ thường được ngâm rượu cùng ba kích, hồng sâm và lộc nhung. Ngoài ra, canh lá hẹ hoặc nước lá hẹ tươi cũng có tác dụng điều trị chứng liệt dương, di tinh và xuất tinh sớm. Đối với phụ nữ, việc ăn hẹ còn giúp giảm đau lưng, trị tiểu tiện nhiều, khí hư và lãnh cảm.
Ăn hẹ sao cho hiệu quả?
Lá hẹ có vị cay và tính ấm, vì vậy mỗi lần sử dụng, bạn chỉ nên ăn một lượng vừa phải, tránh ăn quá nhiều. Hẹ thường được dùng làm gia vị giống như hành tỏi hoặc để xào, nấu canh. Vì hẹ chứa nhiều chất xơ thô, khó tiêu hóa và hấp thu, ăn quá nhiều cùng lúc có thể gây tiêu chảy, tốt nhất là chỉ nên dùng khoảng 100-200 gram mỗi bữa.
Lá hẹ có vị cay và tính ấm, vì vậy mỗi lần sử dụng, bạn chỉ nên ăn một lượng vừa phải, tránh ăn quá nhiều.
Những người mắc bệnh tiêu hóa nên tránh ăn lá hẹ. Cũng không nên ăn hẹ và uống sữa cùng một lúc. Canh lá hẹ không nên để qua đêm và sử dụng lại.
Khi chế biến lá hẹ, cần chú ý cắt nhỏ và xào nhanh với lửa lớn. Xào quá lâu sẽ làm hẹ bị nát và mất đi hương vị, đồng thời khiến các sulfide trong hẹ bị biến chất.
Ngoài ra, những người mắc bệnh liên quan đến mắt, nóng trong, dạ dày yếu hoặc bị mụn nhọt cũng không nên ăn lá hẹ.
